Giải thích hiện tượng ăn nhiều muối bị mất ngủ bạn nên biết

Muối không chỉ đơn thuần là một loại gia vị mà nó còn là một yếu tố cần thiết cho cơ thể. Muối chủ yếu bao gồm khoảng 60% clorua và 40% natri. Một lượng nhỏ natri có vai trò truyền tín hiệu thần kinh, co bóp cơ và thư giãn cơ thể. Trong khi đó, clorua là một loại chất điện giải có mật độ trong máu chỉ sau natri. Chất điện giải là tên gọi cho các hạt mang điện tích trong cơ thể, chúng rất quan trọng để duy trì cân bằng chất lỏng và hoạt động của các cơ quan. Nếu nồng độ clorua thấp, sẽ làm tăng lượng khí carbon dioxide trong máu, gây tình trạng axit cao hơn mức bình thường và có thể gây ra vấn đề về hô hấp. Khi cơ thể thiếu muối, người ta có thể gặp các triệu chứng như chuột rút cơ bắp, buồn nôn, mệt mỏi và chóng mặt.

Tuy nhiên, theo Dịch vụ Y tế Quốc gia (Anh) NHS cho biết nếu ăn quá nhiều muối mỗi ngày so với khuyến nghị có thể gây hại cho sức khỏe và đặc biệt là khiến chúng ta bị mất ngủ. 

Theo đó, một nghiên cứu được trình bày tại Hội nghị quốc tế lần thứ 17 về Endothelin của Hiệp hội Sinh lý học Hoa Kỳ đã chỉ ra rằng một lượng lớn natri có thể gây rối loạn nhịp sinh học ở chuột. Nhóm nghiên cứu đã cho một nhóm chuột ăn một chế độ có hàm lượng natri cao hơn so với nhóm đối chứng để điều tra tác động của chất này đến giấc ngủ.

Kết quả nghiên cứu cho thấy nhóm chuột ăn nhiều natri không tuân theo nhịp sinh học bình thường. Thay vào đó, hoạt động não của chúng tăng lên vào ban đêm. Chuột được coi là có bộ gen tương đồng với con người lên đến 95%, vì vậy chúng thường được sử dụng trong các thí nghiệm.

Cũng như vậy, hàng ngày, cơ thể con người trải qua một quá trình được gọi là nhịp sinh học hoặc chu kỳ ngủ-thức. Đây là một chu kỳ kéo dài 24 giờ, là "đồng hồ" nội tại của cơ thể, giúp chúng ta biết khi nào nên đi ngủ và thức dậy.

Theo Tiến sĩ Mike Dow, một chuyên gia trị liệu tâm lý và tác giả cuốn sách bán chạy nhất của New York Times, việc tiêu thụ quá nhiều muối có thể gây co mạch và làm giảm lưu lượng máu và oxy đến các cơ quan quan trọng. Điều này buộc tim phải làm việc cực đoan hơn để cung cấp máu đến toàn bộ cơ thể, đặc biệt là trong đêm ngủ. Điều này làm cản trở quá trình nghỉ ngơi của cơ thể con người. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn uống giàu muối có thể làm gián đoạn giấc ngủ.

Giấc ngủ kém chất lượng có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe. Theo Mike Dow, sự gián đoạn nhịp sinh học của cơ thể liên quan đến nguy cơ mắc các bệnh như vô sinh, trầm cảm, suy giảm trí tuệ, tiểu đường, béo phì và ngưng thở khi ngủ.

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong giấc ngủ và sức khỏe của con người. Việc tiêu thụ thực phẩm giàu natri, chất béo và carbohydrates qua chế biến không có lợi cho sức khỏe giấc ngủ của chúng ta.

Biểu hiện của việc bạn đang ăn quá nhiều muối

Bụng bị chướng

Cảm giác căng tức ở dạ dày thường xảy ra khi tiêu thụ quá nhiều muối. Nguyên nhân của hiện tượng này là do việc ăn nhiều muối làm cơ thể tích trữ nước nhiều hơn. Tuy nhiên, không phải thực phẩm nào cũng có hương vị mặn. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) của Mỹ, các loại thức ăn như bánh mì sandwich, pizza, bánh mì và súp đóng hộp có hàm lượng natri rất cao.

Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, để giảm lượng muối trong cơ thể hàng ngày, bạn có thể chọn ăn thịt, rau củ tươi chưa được tẩm ướp gia vị, thay vì sử dụng thực phẩm đông lạnh và chế biến sẵn. Cần có thói quen đọc nhãn trên bao bì để kiểm tra lượng natri có trong thực phẩm trước khi sử dụng.

Huyết áp tăng cao

Có nhiều nguyên nhân góp phần vào việc tăng huyết áp, và một trong số đó có thể là do lượng natri quá cao trong cơ thể. Một nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học Đức vào năm 2019 đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ quá nhiều muối sẽ dẫn đến tích tụ natri và gây ra mất cân bằng giữa natri và kali trong cơ thể, đồng thời làm giảm khả năng thải chất lỏng của thận. Tình trạng này có thể tăng áp lực lên mạch máu và làm tăng nhịp tim. Đây là một trong các nguyên nhân chính gây ra tình trạng cao huyết áp. Do đó, nếu bạn bị cao huyết áp, bạn nên kiểm tra lượng muối bạn tiêu thụ hàng ngày.

Khó ngủ, ngủ không sâu giấc

Nếu trước đây bạn có giấc ngủ sâu và ngon lành, nhưng bất ngờ gặp vấn đề về giấc ngủ, có thể điều đó liên quan đến việc tiêu thụ natri vượt quá mức. Các dấu hiệu dễ nhận biết bao gồm mất ngủ, giấc ngủ không yên và không sâu giấc. Natri có tác dụng hỗ trợ hoạt động cơ bắp và chức năng thần kinh, giúp điều chỉnh nhịp tim và cân bằng lượng chất lỏng trong cơ thể. Tiến sĩ Sandra Darling từ phòng khám Cleveland (Mỹ) đã giải thích rằng việc cơ thể tích trữ quá nhiều chất lỏng có thể dẫn đến nhịp tim tăng, và điều này chắc chắn ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Chân tay phù nề

Theo thông tin từ trang web y tế Health Direct của chính phủ Úc, một số biểu hiện như sưng tay, chân, mặt hoặc mắt cá chân có thể là dấu hiệu của việc cơ thể có nồng độ muối cao. Tình trạng sưng phù xảy ra khi cơ thể tiếp nhận lượng nước lớn nhưng không thể loại bỏ đi, dẫn đến sự tích tụ dư thừa nước trong các mô, gây ra sự sưng tấy và phù nề ở tay và chân.

Những thay đổi về cơ thể khác

Ngoài những biểu hiện cơ bản trên đây, khi cơ thể bị dư thừa lượng muối cho biết thì có thể xảy ra một số thay đổi như sau:

• Khát nước nhiều: Bạn có cảm giác miệng khô hơn, môi cũng khô, cảm thấy muốn uống nước nhiều hơn và sau khi uống vẫn cảm thấy khát.
• Tăng tần suất đi tiểu: Tiêu thụ nhiều muối có thể làm tăng tần suất đi tiểu. Sau khi ăn một lượng muối lớn, nước tiểu thường có màu sẫm hơn, có vẻ đặc hơn và có thể có mùi nồng hơn.
• Rối loạn tiêu hóa: Cảm giác đầy hơi, khó tiêu và có thể gặp đau bụng có thể tăng lên khi tiêu thụ quá nhiều muối.
• Tăng cân: Nếu bạn tăng cân nhanh chóng chỉ trong vài ngày hoặc một tuần, điều này có thể là dấu hiệu cơ thể đang nạp quá nhiều muối. Nguyên nhân là do cơ thể giữ lại nước nhiều hơn bình thường, dẫn đến tăng trọng lượng.
• Ghiền muối: Một số người có thể trở nên ghiền muối, khiến họ thèm muối ngày càng nhiều. Họ có thể gặp khó khăn khi ăn mà không dùng muối, nước mắm hoặc nước tương. Đôi khi, họ có thể dùng muối ngậm trực tiếp hoặc dùng muối nhiều khi chấm trái cây.

Nên ăn bao nhiêu muối một ngày là tốt nhất